วาฬ หรือที่เรียกว่า ปลาวาฬ คือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ที่อาศัยอยู่ในทะเลและมหาสมุทร เป็นสัตว์ที่มีรูปร่างคล้ายปลา คือมีรูปร่างเพรียวยาว มีครีบและหางเหมือนปลา แต่หางของวาฬเป็นแนวนอนไม่ใช่แนวตั้งเหมือนปลา วาฬไม่ใช่ปลา แต่เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอยู่ในกลุ่ม Artiodactyla อันดับ Cetacea บรรพบุรุษของวาฬมี 4 ขาและเป็นสัตว์กินเนื้อบนบก วาฬมีการวิวัฒนาการจากสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำในช่วงประมาณ 10 ล้านปี โดยจากสัตว์บกครึ่งน้ำมาเป็นสัตว์ที่อาศัยชีวิตในน้ำ กระดูกและข้อต่อของขาหลังหดลงและหายไปในช่วงประมาณ 24-26 ล้านปี แต่วาฬยังคงมีกระดูกส่วนของขาหลังเล็กน้อยที่เป็นอวัยวะภายใน
วาฬมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก แม้จะอาศัยอยู่ในทะเล แต่มีรูปร่างคล้ายปลา แต่ไม่ใช่ปลา มีลำตัวที่คล้ายปลาแต่ไม่มีขนปกคลุม และรักษาความอบอุ่นด้วยไขมันใต้ผิวหนัง วาฬสามารถหายใจด้วยปอด และสามารถกลั้นหายใจใต้น้ำนานได้ โดยการเก็บออกซิเจนในปอด และจะขึ้นมาหายใจบนผิวน้ำเพื่อปล่อยลมหายใจออก ในขณะที่ปล่อยลมหายใจออกจะมีไอน้ำและฝอยน้ำพ่นออกมาจากอวัยวะพิเศษที่อยู่ในส่วนหัว
วาฬเป็นสัตว์ที่อาศัยรวมกันเป็นฝูง แม่วาฬจะช่วยดันลูกขึ้นมาหายใจเมื่อลูกคลอด ลูกวาฬจะดูดนมจากเต้านมของแม่ และในช่วงแรกหลังเกิดอาจมีขนติดตัว วาฬมีระบบการรับเสียงและการสื่อสารที่สำคัญ สามารถร้องเพลงและก้องกังวาลได้มากมาย มีการวิจัยและการอนุรักษ์วาฬเนื่องจากปริมาณวาฬที่ลดลงในอดีต
วาฬสามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลัก คือ วาฬบาลีน ที่มีบาลีนช่วยกรองอาหาร และวาฬมีฟัน ที่มีความเชี่ยวชาญในการล่าอาหารในน้ำ
วาฬบาลีน (Mysticeti) มีลักษณะพิเศษคือใช้แผ่นกระดูกที่เรียกว่า “บาลีน” ในการกรองอาหารจากน้ำทะเล เป็นส่วนที่ช่วยในกระบวนการคัดกรองอาหารจากน้ำเค็ม วาฬในกลุ่มนี้มีขนาดใหญ่ เช่น วาฬสีน้ำเงิน ซึ่งมีความยาวสูงถึง 80 ฟุต เป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก เป็นต้น
วาฬมีการสื่อสารและการติดต่อกันภายในฝูงด้วยเสียงหลากหลาย มีการร้องเพลงเพื่อสื่อสารระหว่างวาฬตัวเมียและเพื่อการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างวาฬฝูง วาฬสามารถร้องได้ด้วยเสียงต่าง ๆ ที่มีลักษณะเป็นเพลง และสามารถก้องกังวาลได้ไกลถึงระยะทางกิโลเมตร ซึ่งเป็นช่องทางสื่อสารที่สำคัญของวาฬ
การสังเกตและศึกษาวาฬช่วยให้เราเข้าใจลึกซึ้งขึ้นเกี่ยวกับพฤติกรรมและลักษณะพิเศษของพวกเขา เช่น บางตำราบันทึกถึงรอยแผลหรือลาก่อนที่เห็นบนลำตัวของวาฬที่แตกต่างกันเป็นลักษณะเฉพาะ การสังเกตเสียงที่เกิดจากวาฬและการศึกษาแนวโน้มการเคลื่อนไหวของพวกเขาที่ต่างกันก็ช่วยให้นักวิจัยเข้าใจเพิ่มเติมเกี่ยวกับพฤติกรรมและลักษณะชีวิตของวาฬ
การอนุรักษ์วาฬเป็นเรื่องสำคัญ เนื่องจากปริมาณวาฬที่ลดลงในอดีต หากไม่มีการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมและการป้องกันการล่าลากพวกเขา อนาคตของวาฬอาจจะเป็นอันตราย วาฬเป็นสัตว์ที่มีบทบาทสำคัญในนิเวศวิทยาของทะเลและสมดุลธรรมชาติ การอนุรักษ์วาฬช่วยให้เรารักษาความหลากหลายทางชีวภาพและความสมดุลของน่านน้ำในโลกของเรา
ด้วยความสำคัญและความท้าทายในการอนุรักษ์วาฬ การวิจัยและการทำความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมและลักษณะของวาฬยิ่งเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ เพื่อให้เราสามารถอนุรักษ์วาฬและสิ่งแวดล้อมทางทะเลอย่างเหมาะสมได้ในระยะยาว
ติดตามสัตว์ทะเลเพิ่มเติม :: โลกใต้น้ำ